Jane's Addiction - Analiza

Kolejne z serii podsumowań twórczości – tym razem na celowniku Jane’s Addiction, jedna z najbardziej wpływowych grup lat ’90.

1987 - Jane’s Addiction

Styczeń 1987, legendarny Roxy Theater w Hollywood. Perry Farrell, Dave Navarro, Stephen Perkins i Eric Avery, znani jako Jane’s Addiction grają koncert zorganizowany specjalnie dla swoich przyjaciół. Wśród publiczności znajdują się też przedstawiciele praktycznie wszystkich liczących się wytwórni płytowych, którzy już niedługo będą walczyć o podpisanie kontraktu z chłopakami z Los Angeles.

Początki zespołu sięgają 1985 roku – to wtedy Perry Farrel, występujący ze swoją poprzednią kapelą(Psicom) poznał basistę Erica Avery’ego. Ta dość toksyczna przyjaźń, naznaczona licznymi kłótniami przetrwała rozpad Psicomu – Perry i Eric tworzyli dalej. Po pewnym czasie do zespołu dołączyli Stephen Perkins i jego znajomy, Dave Navarro. W ten sposób wykrystalizował się skład jednego z najbardziej znaczących zespołów rockowych przełomu lat 80 i 90.

Pierwsza płyta chłopaków, zatytułowana po prostu ‘Jane’s Addiction’, wydana w sierpniu 1987 roku to tak naprawdę nieco podrasowany w studiu zapis wspomnianego wcześniej, styczniowego koncertu w Roxy. Zespół porównywany był do Led Zeppelin, co zostało skomentowane w jednym z wywiadów przez Perry’ego:

Nie mogę powiedziec, że to stek bzdur, bo prawdopodobnie brzmimy trochę jak Led Zeppelin. Ale ja nie jestem podobny do Roberta Planta, niektórzy porównują mnie raczej do Iggy’ego Popa, ale ja przecież nie poruszam się tak jak on. Tak naprawdę wolę funk od rocka, a ci tutaj (Eric, Dave)słuchają metalu. To stąd bierze się to charakterystyczne brzmienie – funk i metal. Właśnie to robili Led Zeppelin(Flipside #52, 1987).

Na pierwszej płycie zespołu czuć było siłę. Kawałki takie jak Trip Away czy Whores dobrze definiują ten wczesny, dość agresywny styl. Warto zauważyć tez, że już na debiucie pojawiły się pierwsze wersje Pigs In zen i Jane Says - najbardziej znanej piosenki Jane’s Addiction.

1988 - Nothing’s Shocking

Nic szokującego – trudno o lepszy tytuł płyty dla zespołu takiego jak Jane’s Addiction. Perry Farrell i spółka wyprawiali na koncertach przeróżne rzeczy, które miały szokować słuchaczy, ale dzięki temu tylko wzmagały popularność grupy. Do codzienności należało pokazywanie genitaliów, czy wykrzykiwanie obraźliwych słów pod adresem wszystkich i wszystkiego. Szokowała też okładka drugiej płyty, wydanej już pod skrzydłami Warner Bros, która przedstawiała zduplikowaną nagą dziewczynę Perry’ego - Casey Niccoli z płonącą głową.

Podczas nagrywania albumu praktycznie pomiędzy wszystkimi muzykami dochodziło do kłótni, nieporozumień. Oprócz wspomnianych wcześniej tarć na linii Avery-Farrell doszły problemy z nadużywającym narkotyków Navarro.

Pomimo całej tej otoczki skandalu i konfliktów, Jane’s Addiction zdołali nagrać album idealny, najlepszy w swojej karierze. W roku, w którym Metallica wydała …And Justice For All, The Pixies nagrali Surfer Rosa, a Guns N’ Roses swój drugi album G’N’R Lies, to właśnie Nothing’s Shocking było jednym z największych objawień na rynku.

Można powiedzieć, ze na drugim albumie Jane’s Addiction zebrały się wszystkie ich cechy charakterystyczne – połączenie niemal metalowych gitar ze świetnymi melodiami, dobrze pomyślane solówki Dave’a Navarro, znalazło się też miejsce dla fascynacji Perry’ego muzyką pierwotną (m.in. w Ted, Just Admit It). Chłopaki z Jane’s Addiction nie bali się też poruszać trudnych tematów takich jak morderstwa Teda Bundy’ego czy uzależnienia od narkotyków. Wszystko to zebrane do kupy dało efekt powalający – od otwierającego płytę Up the Beach do końcowego Pigs In Zen.

Kolejny rok po wydaniu Nothing’s Shocking upłynął pod znakiem intensywnego koncertowania grupy u boku Iggy’ego Popa i The Ramones, Jane’s Addiction było też nominowane do nagrody Grammy wspólnie z Jethro Tull i Metalliką.

Przyszedł sukces – przyszły też pieniądze. Perry Farrell sprytnie wyliczył, że jako autor tekstów i współkompozytor kawałków powinien otrzymywać 62,5 % zysków. Ze zrozumiałych powodów konflikty między członkami zespołu nasilały się.

1990 – Ritual de Lo habitual

Jane’s Addiction wkroczyło w nowe dziesięciolecie albumem, który rodził się w przeogromnych bólach. Łagodnie mówiąc, członkowie zespołu nie przepadali za sobą. Do tego stopnia, że podczas nagrywania trzeciej płyty muzycy praktycznie nie przebywali razem w studiu – każdy nagrywał swoją partię i biegł do domu, byle tylko nie spotkać się z resztą.

Album w końcu ujrzał światło dzienne. Można powiedzieć, że pod względem stylu kontynuował to, co zostało zapoczątkowane na Nothing’s Shocking, jednak brzmienie stało się nieco cięższe. Ritual de lo habitual przyniosło zespołowi jeszcze większą popularność, między innymi dzięki promowanemu przez MTV Been Caught Stealing – pierwszemu singlowi z tej płyty. Naturalnym następstwem wydania albumu jest wyruszenie w trasę, ale zespół taki jak Jane’s Addiction musiał dołożyć swoją cegiełkę do tej tradycji. Perry Farrell i spółka postanowili zorganizować własny, objazdowy festiwal o wdzięcznej nazwie Lollapalooza.

Farrel zaprosił do współpracy takie zespoły jak Living Colour czy Nine Inch Nails(w późniejszych latach występowali też Red Hot Chili Peppers, Cypress Hill, Soundgarden, Rage Against The Machine, Pearl Jam i inni). Festiwal cieszył się ogromną popularnością, jednak mimo tego Jane’s Addiction nie mogli dojść do porozumienia w kwestiach finansowych i prywatnych. Już podczas pierwszego występu na Lollapaloozie Perry i Dave pobili się na scenie, trzeba było przerwać występ. Takie ekscesy powtarzały się jeszcze kilkukrotnie podczas kolejnych koncertów.

Po zakończeniu trasy w Ameryce i odklepaniu kilku zakontraktowanych wcześniej koncertów w Australii Jane’s Addiction oficjalnie zakończyło swój żywot.

1997 – Kettle Whistle

Po rozpadzie w 1991 roku poszczególni członkowie zespołu nie zamierzali kończyc definitywnie kariery muzycznej – udzielali się w różnych projektach muzycznych, z różnym skutkiem. Perry Farrell i perkusista Stephen Perkins założyli zespół Porno For Pyros, który odniósł całkiem spory sukces w USA – nie tylko komercyjny, ale też w dużej mierze artystyczny. Dave Navarro przyjął propozycję od Red Hot Chili Peppers i nagrał z nimi album One Hot Minute, zastępując zajętego narkotycznymi uniesieniami Johna Frusciante. Można powiedzieć, że piętno Navarro zostało głęboko odciśnięte na One Hot Minute – charakterystyczne, ostre, wielowarstwowe gitary i dopracowane, skomplikowane solówki świetnie zgrały się z basem Flea i głosem Kiedisa. Powstał album ciekawy, ale równocześnie całkowicie inny od poprzednich dokonań Red Hot Chili Peppers.

Pod koniec 1996 roku Dave Navarro, po wypełnieniu zobowiązań koncertowych z RHCP, pogodził się z kolegami z Jane’s Addiction i zaczął grywać z nimi koncerty pod szyldem Porno For Pyros. Zespół, wspólnie z Flea, zastępującym Erica Avery’ego, nagrał dwa nowe kawałki, do tego dołożył kilka nagrań koncertowych i wersji demo innych piosenek. W ten sposób powstał album Kettle Whistle. Słabszy od wcześniejszych, bo słabsze było całe Jane’s Addiction. Zespół ponownie rozpadł się po zagraniu kilku koncertów w Stanach Zjednoczonych.

2003 – Strays

W 2001 roku zespół znów najwyraźniej poczuł głód wspólnego grania, bo Perry Farrel, Stephen Perkins i Dave Navarro postanowili zorganizować wspólnie trasę koncertową, na której grali ‘stare’ kawałki Jane’s Addiction. Duże zainteresowanie publiczności skłoniło ich do nagrania kolejnej płyty. Jako że Eric Avery konsekwentnie odmawiał udziału w reaktywacji zespołu, Perry zaprosił do współpracy Martina LeNoble’a, z którym współpracował w Porno For Pyros, a także na swoich solowych, nie najwyższych lotów, płytach.

Album spotkał się z przychylnymi recenzjami krytyków, którzy przyznali, że brzmienie i siła zespołu są podobne do jego pierwszych dokonań. Jane’s Addiction znowu wróciło na pierwsze strony gazet muzycznych, między innymi dzięki singlom takim jak Just Because, czy Superhero. Kolejna światowa trasa promująca Strays okazała się dużym sukcesem komercyjnym, co znów poróżniło muzyków w kwestiach finansowych i doprowadziło do kolejnego oficjalnego rozpadu zespołu.

2008 – Powrót?

Istnieje chyba jakiś toksyczny związek między członkami Jane’s Addiction. Bo w przeciwnym wypadku niby dlaczego mieliby schodzić się kolejny raz? W 2008 roku wszyscy dawni członkowie zespołu(łacznie z Avery’m) zdecydowali się wystąpić na rozdaniu nagród New Musical Express, co wzmogło spekulacje na temat ewentualnego powrotu zespołu. Kilka dni temu na oficjalnej stronie internetowej Nine Inch Nails Trent Reznor przyznał, że planuje wspólną trasę z Jane’s Addiction. Na razie tylko po Stanach Zjednoczonych, ale przecież trzeba od czegoś zacząć. Czy Jane’s Addiction rzeczywiście powróci? W jakim stylu? Czy będzie kolejny album? Oby.